آوای ایرانیان : در پهنه گسترده موسیقی و کهکشان هنر، ابرستاره‌هایی همچون خورشید‌های نوترونی می‌درخشند و آنجا دیگر جایی برای به‌ظاهر هنرمندان نمی‌ماند؛ جز اینکه در «افق رویداد» محوِ سیاه‌چاله غرور و تکبر شوند.

از اجرای شب دوم سی و سومین جشنواره موسیقی فجر در تالار وحدت که به اجرای سیتار «شهید پرویزخان»از هند اختصاص داشت، شکوهی غیرقابل وصف دیده می‌شد و می‌توان دید که موسیقی و نوازندگی تا کجا می‌تواند برود و چه ساحت‌هایی را در می‌نوردد. اجرایی که شاید برای اولین بار تجربه‌ای ناب از اوج تکنیک در عین احساس و ارتباط معنوی با مخاطب بود. اجرایی که شنونده را در آغوش می‌کشید و سر بر شانه احساس او می‌گذاشت.

شهید پرویزخان در ابتدای اجرای خود به زبان انگلیسی به معرفی کار و نیز ساز سیتار و طبلا پرداخت و شرح مختصری از موسیقی هند و دستگاه‌های آن را برای حاضران برشمرد. از اینکه سیتار در اصل به ایران برمی‌گردد و ساخته «امیر خسرو» است تا ویژگی‌های تکنیکی و فنی این ساز و ساز کوبه‌ای طبلا.

راگا از مقام‌های موسیقی هندی است که در بخش‌های مختلف و متنوع شور، عشق، محبت، همدردی و لذت متبلور می‌شود و در اصل موسیقی سنتی هندی راگاها بخش‌های مختلفی دارند که هرکدام باید در فصل خاص و روزهای خاصی از سال به اجرا درآیند.

شهید پرویزخان با همراهی طبلای محمد اکرم‌خان به اجرای برنامه پرداخت. ابتدا سیتار با آواز آغاز شد که آوازی بسیار گیرا و سرشار از احساس بود و نوازنده با مهارت هرچه تمام‌تر بسیاری از نت‌ها را با پیچ کردن یک نت به وسیله یک انگشت انجام می‌داد و در کمال شگفتی و در کشش‌هایی طولانی همچون گردِ نقطه‌دار پیوسته نت‌ها را با همان یک انگشت تا یک هشتم پرده شیفت می‌کرد و با فشار انگشت به نت شاهد می‌رفت.

در بخش دوم همراهی طبلا شور و هیجانی به برنامه داد و هنرنمایی نوازنده طبلا نیز نمایان شد. این دو نوازنده در تقابلی بسیار زیبا و تکنیکی به اجرای ریتم‌هایی بسیار در هم تنیده و ترکیبی پرداختند و در سرعتی‌ترین دوضربی‌ها به اجرای تریوله و سنکوپ‌های ناگهانی اشاره کردند که با هر میزان، شنونده را به وجد می‌آورد. اجرای پاساژهای سرعتی در امتداد میزان‌هایی کششی و با احساس بسیار بجا صورت می‌گرفت و مخاطب، اوج شکوه تکنیک و احساس را یکجا می‌دید.

طبلا در این اجرا دقیقاً نت به نت با سیتار گفتگو می‌کرد و به اصطلاح «ملودی‌نوازی» در حد اعلای خود به اجرا گذاشته شد. دو هنرمند با تبادل احساسات و عواطف نقش‌بسته بر صورتشان به اوج تعامل هنری رسیده بودند. این دونوازنده پس از حدود چند دقیقه انگار به یک مخلوق واحد بدل شدند که جدایی و انفکاک آنها غیرممکن بود.

در مجموع، هیچ واژه‌ای نیست که بتواند آن حسی را که به مخاطب منتقل شده بود، بیان کند. همچون توصیف بوی یک گل از پشت تلفن، توصیف آن حال و هوا به‌طور دقیق ممکن نبود. لیکن توازن ظریف سنت و نوآوری استاد ولایت‌خان، ساختار پرشکوه و ژرفای معنوی استاد امیرخان و خیره‌کنندگی استاد باده غلام علی‌خان به گونه‌ای شگفت‌انگیز در نوازندگی شهید پرویزخان متبلور بود.

در ادامه تصاویر آوای ایرانیان از نگاه دوربین جواد مختاری را مشاهده میکنید: