گزارش ویژه| خرده فرهنگی به نام K-POP/ کیپاپر شدیم رفت!
کی پاپ بخشی از صنعت سرگرمی کره جنوبی است که از سال ۲۰۰۰ به بعد پیشرفت چشمگیری داشت و بین مردم کره خصوصا جوانان و نوجوانان کرهای حسابی راه خودش را پیدا کرد؛ و حالا دیگر چند سالی هست که گروههای کی پاپ در ایران هم طرفداران زیادی پیدا کرده اند.
فاطمه کمالیان؛ وای دیشب قسمت جدید یانگوم رو دیدی؟
_همون که میخواستن بندازنش بیرون؟
_اره…
شاید این مکالمه هرروز بچههای دهه هفتادی در مدرسه بود! دیدن فیلم و سریالهای کرهای که در ایران پخش میشد. فیلمهایی که انگار به بچهها چیزی میداد که شاید در فیلم و سریالهای خودمان یا نبود و یا کمرنگتر بود. دخترها مقنعه هایشان رو دور کمرشان میبستن و زنگهای تفریح یانگوم بازی میکردند! یانگوم، جومونگ، دونگ ئی و.. کم کم بچهها پا را فراتر گذاشتند و به سریالهای تکراری تلوزیون قناعت نکردند. کم کم فیلم و سریالهای کرهای در مدارس بین بچهها دست به دست شد و از یک جایی به بعد، دیگر بحث، سریال نبود. بحث، بازیگرِ سریال یا خواننده موزیک سریال (OST) بود. اینطور بود که آرام آرام علاقه بچهها به سمت موسیقی کرهای یا همان کی پاپ کشیده شد.
_همون که میخواستن بندازنش بیرون؟
_اره…
شاید این مکالمه هرروز بچههای دهه هفتادی در مدرسه بود! دیدن فیلم و سریالهای کرهای که در ایران پخش میشد. فیلمهایی که انگار به بچهها چیزی میداد که شاید در فیلم و سریالهای خودمان یا نبود و یا کمرنگتر بود. دخترها مقنعه هایشان رو دور کمرشان میبستن و زنگهای تفریح یانگوم بازی میکردند! یانگوم، جومونگ، دونگ ئی و.. کم کم بچهها پا را فراتر گذاشتند و به سریالهای تکراری تلوزیون قناعت نکردند. کم کم فیلم و سریالهای کرهای در مدارس بین بچهها دست به دست شد و از یک جایی به بعد، دیگر بحث، سریال نبود. بحث، بازیگرِ سریال یا خواننده موزیک سریال (OST) بود. اینطور بود که آرام آرام علاقه بچهها به سمت موسیقی کرهای یا همان کی پاپ کشیده شد.
درواقع کی پاپ بخشی از صنعت سرگرمی کره جنوبی است که از سال ۲۰۰۰ به بعد پیشرفت چشمگیری داشت و بین مردم کره خصوصا جوانان و نوجوانان کرهای حسابی راه خودش را پیدا کرد؛ و حالا دیگر چند سالی هست که گروههای کی پاپ در ایران هم طرفداران زیادی پیدا کرده اند. طرفداران یا اصطلاحا کی پاپرهایی که حتی در مواردی از کی پاپرهای کرهای هم آتشینتر عمل میکنند!
موسیقی کرهای هم مثل بقیه موسیقی هاست که میتواند انسان را شاد، غمگین، هیجان زده یا… کند. اما داستان فقط به موسیقی ختم نمیشود. اصل داستان به خوانندهها و گروهها بر میگردد و بت (آیدول) بودن آنها برای مردم. بله مردم… همه اقشار و همه سنین؛ گرچه حرف ما فعلا نوجوانها و جوانان هستند.
کیپاپر شدیم رفت!
وقتی از نوجوانها میپرسیدم که چطور با کی پاپ آشنا شدند، اکثرشان گفتند از طریق دراماهایی که در صدا و سیما پخش میشد به فرهنگ و صنعت سرگرمی کره علاقهمند شدند و کم کم از آهنگهای کره ای، خوانندههای کرهای وگروههای کرهای خوششان آمده و بعد حالا حس میکنند که آنها را بخاطر شخصیتشان دوست دارند و حالا کی پاپر شده اند. باید به این نکته توجه کرد که حتی اگر خیلی از افراد (مخصوصا بزرگسالان) کی پاپ را نشناسند، باز هم طرفداری از کی پاپ بین مردم خصوصا نسلهای جدید، رو به افزایش است.
وقتی از نوجوانها میپرسیدم که چطور با کی پاپ آشنا شدند، اکثرشان گفتند از طریق دراماهایی که در صدا و سیما پخش میشد به فرهنگ و صنعت سرگرمی کره علاقهمند شدند و کم کم از آهنگهای کره ای، خوانندههای کرهای وگروههای کرهای خوششان آمده و بعد حالا حس میکنند که آنها را بخاطر شخصیتشان دوست دارند و حالا کی پاپر شده اند. باید به این نکته توجه کرد که حتی اگر خیلی از افراد (مخصوصا بزرگسالان) کی پاپ را نشناسند، باز هم طرفداری از کی پاپ بین مردم خصوصا نسلهای جدید، رو به افزایش است.

امیر محمد بهامیر، روزنامه نگار، و آقای رشیدی، منتقد سینما، در باره تعداد کی پاپرها گفتند:«با اینکه نمیتوان آمار دقیقی ارائه داد، اما میتوان به طور تخمینی (از نظر من) حدس زد حدودا ۱۰ میلیون نفری باشند که به کی پاپ و کی دراما علاقه مندند؛ گرچه بیشتر افراد علایق خودشان را پنهان میکنند.»
شاید اولین نکتهای که به درباره آیدولهای کی پاپ به چشم میآید، استایل آنهاست؛ موهای رنگ شده، صورتهای بدون مو و حتی میکاپ شده مردان یا… که با فرهنگ ما تنافی دارد.
آقای رشیدی و جناب بهامیر هر دو به این تنافی اشاره کردند. آقای رشیدی گفتند:«باید حتی ریشه ایتر هم بررسی شود. در عرف و فرهنگ ما دختر و پسر باید فرقشان مشخص باشد (والبته در بسیاری از فرهنگها هم اینطور است) و مو رنگ کردن یا آرایش کردن مردان برای ما پذیرفته شده نیست. فرهنگ اصیل کره به فرهنگ ما بسیار نزدیک است. این مسئله، اما در بین جامعه امروز کره پذیرفته شده است، چون تحت تاثیر فرهنگ غربی هستند بعلاوه کمپانیها هم در سلیقه مخاطب بی اثر نبوده اند.»
امیر محمد بهامیر هم ضمن تایید این تفاوتها در تکمیل صحبت اشاره داشتند:« اولا معیار زیبایی شناختی کشورها متفاوت است. ثانیا اینها بعنوان آیدول تابع تصمیمات برندینگ شرکتشان هستند و حتی آرایش و مدل لباسها را استایلیستهای مخصوص برایشان انتخاب میکنند.»
آقای رشیدی و جناب بهامیر هر دو به این تنافی اشاره کردند. آقای رشیدی گفتند:«باید حتی ریشه ایتر هم بررسی شود. در عرف و فرهنگ ما دختر و پسر باید فرقشان مشخص باشد (والبته در بسیاری از فرهنگها هم اینطور است) و مو رنگ کردن یا آرایش کردن مردان برای ما پذیرفته شده نیست. فرهنگ اصیل کره به فرهنگ ما بسیار نزدیک است. این مسئله، اما در بین جامعه امروز کره پذیرفته شده است، چون تحت تاثیر فرهنگ غربی هستند بعلاوه کمپانیها هم در سلیقه مخاطب بی اثر نبوده اند.»
امیر محمد بهامیر هم ضمن تایید این تفاوتها در تکمیل صحبت اشاره داشتند:« اولا معیار زیبایی شناختی کشورها متفاوت است. ثانیا اینها بعنوان آیدول تابع تصمیمات برندینگ شرکتشان هستند و حتی آرایش و مدل لباسها را استایلیستهای مخصوص برایشان انتخاب میکنند.»
حالا چرا کیپاپ؟
وقتی بصورت تصادفی از چندین نفر از کی پاپرها سوال کردم که اصلا چه شد کی پاپ را انتخاب کردید، اکثرا میگفتند که ابتدا فقط آهنگ هایشان جذاب بوده، ولی کم کم به خود آن خوانندهها یا گروههای موسیقی (بی تی اس، اکسو، شاینی، بلک پینک، توایس، رد ولوت و…) علاقهمند شدند. این علاقه مندی هم شامل چهره و ظاهر آنها میشود و هم شخصیت و مدل رفتاری شان.
وقتی بصورت تصادفی از چندین نفر از کی پاپرها سوال کردم که اصلا چه شد کی پاپ را انتخاب کردید، اکثرا میگفتند که ابتدا فقط آهنگ هایشان جذاب بوده، ولی کم کم به خود آن خوانندهها یا گروههای موسیقی (بی تی اس، اکسو، شاینی، بلک پینک، توایس، رد ولوت و…) علاقهمند شدند. این علاقه مندی هم شامل چهره و ظاهر آنها میشود و هم شخصیت و مدل رفتاری شان.

اصل قصه این است که طرفدار ها، هیچ رفتار تند و زشتی از زندگی آیدولهای مورد علاقه شان نشنیدند و آنها را کاملا با فرهنگ خودشان (یعنی فرهنگ کره) ارزیابی میکنند و سعی میکنند آیدولها را درک کنند. بقول خود طرفدار ها، اگر آیدولها آدمهای بدی بودند خبرش سریع منتشر میشد و همه میفهمیدند! اما نکتهای که فنها شاید از آن چشم پوشی میکنند وجود حصار بلندی به اسم” شرکت سرگرمی” است. شرکتهایی که تاجایی که ممکن باشد سعی در لاپوشانی اشتباهات آیدولهایشان میکنند و تنها اگر اوضاع از کنترل خارج شود، بازخورد میدهند. این نکته حتی در سریالهای کرهای هم به وضوح نشان داده شده است و جای انکار نمیگذارد!
مگه خودمون موسیقی خوب نداریم؟!
درباره کی پاپ و این حجم محبوبیت آن در بین مردم کشورهای و دیگر خصوصا کشور ما، با وجود غنای موسیقی در بسیاری از این کشورها، به نظر میرسد اشکالی وجود دارد.
آقای رشیدی در ادامه گفتگو، بیان کردند که در ایران ما خوانندهها و سبک موسیقی اصیل و قوی داریم. مثلا آقای حسین علیزاده؛ به ایشان مقام شوالیه را پیشنهاد دادند، ولی قبول نکرد. یک جا “ساری گلین” را به سه زبان ارمنی، فارسی و آذری اجرا کرد که خودش یک حرکت عظیم فرهنگی بود. این را نشان ندادند، اما همه درباره یک گروه کی پاپ که در سازمان ملل صحبت کرده، خبر دارند. دیگر نمیگویند اینها قبلا از اسپانسر پولش را گرفته اند! نوجوان ما یک کسی مثل حسین علیزاده را نمیشناسد، ولی همه آیدولها را میشناسد. البته مسئله دیگری هم هست و آن اینکه گاهی هم مافیا نمیگذارد صدای خوب شنیده شود؛ چه سنتی چه پاپ. دیگر اینکه اگر اسپانسرها بیایند و کمپانی موسیقی واقعی در ایران بزنند، این یک قدم رو به جلوست.
او ادامه داد:« بااینکه در ایران شاید مافیای موسیقی و یا… نمیگذارد استعداد خوب شنیده شود، ولی باید گفت خود کره هم مافیا دارد و موسیقی سنتی کرهای در خود کره جنوبی هم کم دیده میشود. کره ایها در موسیقی سنتی وکلاسیک بسیار قوی هستند، ولی پاپ شنیده شدهتر است. البته بحث هزینه و تبلیغات هم هست که در ایران انجام نمیشود و صَرف نمیشود!»

خط آخر
به طور کلی، آنچه باید در وهله اول بررسی شود “پاپ” است نه کی پاپ. چون حتی خود کره ایها نیز معتقدند کیپاپ چیز جدایی از سبک پاپ ندارد و درواقع فقط زبان خواننده اش متفاوت است! باید دانست که کی پاپ هم مثل هرچیز دیگری آسیبها و موارد مثبتی دارد و نمیتوان چنین پدیدهای را که تعداد زیادی از افراد طرفدارش هستند، کلا رد کرد بدون آنکه جایگزین مناسبی برایش ایجاد شده باشد.
به طور کلی، آنچه باید در وهله اول بررسی شود “پاپ” است نه کی پاپ. چون حتی خود کره ایها نیز معتقدند کیپاپ چیز جدایی از سبک پاپ ندارد و درواقع فقط زبان خواننده اش متفاوت است! باید دانست که کی پاپ هم مثل هرچیز دیگری آسیبها و موارد مثبتی دارد و نمیتوان چنین پدیدهای را که تعداد زیادی از افراد طرفدارش هستند، کلا رد کرد بدون آنکه جایگزین مناسبی برایش ایجاد شده باشد.
در مرحله بعد و پیش از انتقاد به کی پاپرها و متهم کردن آنها، باید حقیقت کی پاپ نمایش داده شود. اینکه آیدولها تقریبا تحت نظارت قوی کمپانیهای خود هستند و با وجود ساخته شدن ریلیتی شوهای فراوان از آنها، باز هم نمیتوان درباره شخصیتشان دقیق و درست قضاوت کرد؛ و در مرحله سوم نباید با علایق نوجوان و جوان چکشی برخورد کرد و باید او را از همه آفتها و موانعی که وجود دارد در این راه مطلع کرد؛ آن هم با تبیین درست موضوع. درواقع نه رهاکردن نوجوان در دنیای پر رنگ و لعاب کی پاپ کار صحیحی است و نه سختگیری بیش از حد و بدون منطق برای جلوگیری از انحراف او.
- قبلی نگاهی به وضعیت جشنواره ملی موسیقی نواحی
- بعدی ارسالی از مخاطب/ داور “عصر جدید” کنسرت گلزار را بهم ریخت +فیلم
0 دیدگاه در “گزارش ویژه| خرده فرهنگی به نام K-POP/ کیپاپر شدیم رفت!”