عباس اسماعیل گل

لایحه پیشنهادی بودجه سال ۱۳۹۹ هفته گذشته توسط رئیس جمهور به مجلس شورای اسلامی ارایه شد و طبق روال همزمان با رونمایی از لایحه بودجه پیشنهادی حرف و حدیث‌های مختلف در خصوص بودجه نهاد‌ها و ارگان‌ها مطرح میشود که در بودجه حوزه‌های فرهنگی و هنر این مسائل جزئیات بیشتری به خود میگیرد  در این گزارش به بررسی بودجه هایی که دولت دوازدهم به مسائل مرتبط با موسیقی در یکسال اختصاص داده است، می پردازد که در ادامه از نظرتان میگذرد:

 برنامه حمایت و صیانت از موسیقی ملی (پنجاه و شش میلیارد تومان)

 بیشترین بودجه ای که در حوزه موسیقی به آن اختصاص داده شده است، بودجه ای است که با عنوان «برنامه حمایت و صیانت از موسیقی ملی» اختصاص داده شده است ، بودجه ای که هر ساله با حدود همین رقم به حمایت و صیانت از موسیقی ملی وجود داشته است.

یکی از مهم ترین ابهاماتی که این ردیف بودجه پیشنهادیی دارد، مبهم بودن جزئیات این بودجه پیشنهادی است، هیچ یک از اهالی موسیقی بطور مشخص نمیدانند منظور از «حمایت و صیانت از موسیقی ملی» دقیقا چه چیزی است و این بودجه هنگفت قرار است در کجا و چگونه هزینه شود.

اینکه صیانت و حمایت از موسیقی ملی امری مهم و واجب است، هیچ شکی در آن نیست اما در شرایط فعلی اقتصادی کشور چنین بودجه هنگفتی بدون شفافیت در جزئیات، کاملا شک بر انگیز است زیرا مسئولین موسیقی کشور باید شفاف سازی کنند که منظور از حمایت از موسیقی ملی چه چیزی است، اگر منظور حمایت از ارکسترهای ملی و اجراهای آن است که بودجه جداگانه برای آن درنظرگرفته شده که در ادامه به آن هم میرسیم، اگر منظور ساخت آثار است که باید شفاف گفته شود با ۵۶ میلیارد تومان چه اثری قرار است ساخته شود، اگر منظور حمایت از هنرمندان پیشکسوت است که براین این هم بودجه جداگانه لحاظ شده، اگر منظور حمایت از نهادهای صنفی موسیقی ملی است که به برای آن هم ردیف بودجه درنطرگرفته شده، اگر منظور برپایی جشنواره است برای آن هم بودجه درنظر گرفته شده و ده ها «اگر» دیگر که سالهاست برای اهالی موسیقی و اهالی رسانه بی پاسخ مانده است.

حمایت از تولید ، ساخت و اجرای موسیقی صحنه ای ( هجده میلیارد تومان)

اما دومین بودجه موسیقایی کشور با هجده میلیارد تومان به حمایت از تولید ، ساخت و اجرای موسیقی صحنه اختصاص یافته است، که به معنای حقیقی یکی از عجیب ترین بودجه هایی که در لایحه بودجه فرهنگی کشور به چشم میخورد، زیرا اغلب اجرای های صحنه ای کشور یا همان کنسرتها با هزینه شخصی تهیه کنندگان خصوصی برگزار میشود و حتی در قوانین جدید این تهیه کنندگان باید درصدی از درآمد کنسرت ها را به وزارت ارشاد پرداخت کنند، در کنار کنسرت های بخش خصوصی، کنسرت های ارکستر ملی و ارکستر سمفونیک توسط دولت برگزار میشود که برای این ارکسترها هم بودجه جداگانه در نظر گرفته شده و اینجاست که بزرگترین پرسش از کسانی که بودجه ۱۸ میلیاردی را برای این بخش در نظر گرفته اند این است که دقیقا چه کنسرت هایی قرار است با این بودجه در طول یکسال برگزار شود؟

حمایت از ارکسترهای ملی و سمفونیک (چهارده میلیارد تومان)

شاید اینکه سومین بودجه موسیقایی به حمایت از ارکسترهای ملی و سمفونیک اختصاص یافته است تا حدودی معقول به نظر بیاید اما به شرطی که درباره این ردیف بودجه هم شفاف سازی شود، دولت در حالی ۱۴ میلیارد تومان بودجه برای حمایت از ارکسترهای ملی و سمفونیک بودجه پیشنهاد داده است که همزمان بودجه ای به ارگان عمومی و غیردولتی رودکی اختصاص داه زیرا مهم ترین وظیفه این بنیاد برپایی ارکسترهای دولتی است و از سویی هنرمندان ارکسترها مدت هاست از دستمزدهای کم در این ارکسترها می نالند و باید مشخص شود که این ۱۴ میلیارد دقیقا به چه سرنوشتی دچار میشود.

کمک به بنیاد فرهنگی هنری رودکی (پنج میلیارد و پانصد میلیون تومان)

بنیاد فرهنگی و هنری رودکی به عنوان یک نهاد عمومی و غیردولتی از دولت بودجه دریافت میکند و این مسئله یک موضوع قابل تامل محسوب میشود حتی اگر با عنوان “کمک” این بودجه را دریافت کند، حال این نهاد غیردولتی که از چند تالار موسیقی و نمایش برخوردار است مهم ترین وظیفه اش در حوزه موسیقی، حمایت از ارکسترهای دولتی است که این ارکستر خود با بودجه جداگانه که در بالا گفته شد اداره میشود .

ایجاد آرشیو ملی موسیقی ایران (پانصد میلیون تومان )

پانصد میلیون تومان شاید در مقایسه با بودجه های پیشنهادیی هزینه ناچیزی به حساب آید اما وقتی برای همین مبلغ هم شفاف سازی نشود و با جملات کلی چون “آرشیو” به آن بچسبانند این بودجه هم با همین مبلغ جای سوال دارد.

 حمایت از برگزاری جشنواره های موسیقی  (سه میلیارد و هفتصد میلیون تومان)

 بدون شک مهم ترین جشنواره موسیقی کشور که توسط دولت برگزار میشود، جشنواره موسیقی فجر است که این جشنواره طی سالهای اخبار همراه با اسپانسرهایی برگزار شده و از سوی دیگر درآمد خوبی از برپایی کنسرت های خواننده های پاپ عاید جشنواره شده است، و اینجا هم میطلبد یکبار برای همیشه مسئولین وزارت ارشاد درباره هزینه ها و درآمدهای جشنواره موسیقی فجر شفاف سازی کنند.

کمک به موسسه هنرمندان پیشکسوت (شش میلیارد تومان)

بودجه شش میلیاردی برای موسسه حمایت از پیشکسوتان بدون شک بودجه ناچیزی خواهد بود در صورتی که این صندوق به معنای واقعی در صدد کمک به پیشکسوتان هنر برآید، با توجه به آنکه بسیاری از هنرمندان پیشکسوت با دریافت مبلغ ناچیز ۱۸۰هزار تومان از وزارت ارشاد زندگی خود را میگذراند و ای کاش مسئولین این موسسه هم لیست پرداختی های خود به هنرمندان پیشکسوت را منتشر کنند تا هیچ حرف و حدیثی درباره بودجه این موسسه باقی نماند.

نظارت بر فعالیت های حوزه موسیقی ( سه میلیارد و هفتصد میلیون تومان)

همانطور که گفته است، به استثنای کنسرت های ارکسترهای دولتی، تقریبا همه کنسرتها و فعالیت های موسیقی در کشور توسط بخش خصوصی و تهیه کنندگان خصوصی برگزار میشود که این تهیه کنندگان در قالب بندهای مختلف قانونی ، بخشی از درآمد خود را به مسئولین ذیربط پرداخت میکنند و حال باید شفاف شازی شود که هزینه ۳ میلیارد و هفتصد میلیون تومان در این حوزه شامل چه هزینه هایی میشود.

 صدور مجوز آثار موسیقی، اجرای موسیقی، پروانه مجوز تاسیس و فعالیت مراکز موسیقی (دو میلیارد و پانصد میلیون تومان)

با توجه به آنکه سالهاست با واژه دولت الترونیک آشنا هستیم باید پرسید که این فعالیت که صفر تا صدش را می توان به صورت الکترونیک انجام داد این بودجه دو میلیارد و پانصد میلیون تومان دقیقا چگونه هزینه میشود.

حمایت از حفظ و اشاعه موسیقی نواحی و آئینی ایران (دو میلیارد و صد میلیون تومان)

درباره موسیقی نواحی باید گفت، در طول سال یک جشنواره در کرمان با عنوان جشنواره موسیقی نواحی با همکاری استانداری کرمان برگزار میشود که هیچ گاه در خصوص بودجه این جشنواره آنچنان که باید اطلاع رسانی نشده است و از سویی دیگر هیچگاه مسئولین ارشاد اعلام نکرده اند که منظور از حمایت از اشاعه موسیقی نواحی و آئینی ایران چه فعالیت هایی را شامل میشود.

 در نتیجه باید گفت، پس از بررسی اولیه بودجه پیشنهادی دولت برای حوزه موسیقی در سال ۱۳۹۹ به این نتیجه میرسیم که عدم شفافیت و بازگونکردن جزئیات بودجه ها مهم ترین مشکل این بودجه محسوب میشود و تا زمانی که این رقم ها از سوی مسئولین ارشاد شفاف سازی نشود، میتوان هزار و یک مسئله شائبه انگیز را در باره این بودجه های پیشنهادی مطرح کرد.