به گزارش آوای ایرانیان، تورج کلانتری با اثری مستند در قالب مستند کوتاه با عنوان «دموکراسی» در جشنواره سینما حقیقت حضور دارد. او پیش از این با عنوان‌های دیگری در کنار سایر فیلمسازان، در ساخت مستند و فیلم کوتاه مشارکت داشته است. اولین ساخته کلانتری در سمت کارگردان به جشنواره نرسید و به عبارتی امسال اولین حضور وی به عنوان فیلمساز محسوب می‌شود.

وی پیرامون اولین حضورش در جشنواره سینما حقیقت گفت: «دموکراسی» یک کار کوتاه ۳۹ دقیقه ای است که به صورت مستند به انتخابات سال ۹۶ پرداخته است. در این فیلم سعی شده تا بدون جانبداری از فرد خاصی به سه سوژه از کاندیداهای انتخابات شورای شهر که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری در آن سال برگزار شد، پرداخته شود.

کلانتری در پاسخ به این سوال که چه دلیلی موجب انتخاب این سوژه شد، افزود: با توجه به اینکه دموکراسی در انتخابات با مفهوم امروزی (شرکت همه اقشار مردم در انتخابات و بحث فراگیر بودن صندوق های انتخاباتی) خیلی قدیمی نیست و طی سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته؛ از این رو بهترین راه مواجهه با این امر، مستندسازی است.

این کارگردان جوان خاطر نشان کرد: من در این مستند سعی کرده‌ام بیننده را با زوایای مختلف دموکراسی در حیطه انتخابات، بیشتر آشنا کنم. این فیلم کوتاه بدون هرگونه نگاه جانبدارانه سعی کرده به سیاست، نگاه شاعرانه داشته باشد و اجازه بدهد طیف مختلف مخاطبان برداشت‌های متفاوت داشته باشند و به اصطلاح الاستیک بودن فیلم حفظ شود.

کلانتری مقصود خود را از نگاه شاعرانه در سیاست چنین شرح داد: همان طور که یک شعر باید آنقدر خوب باشد که هرکس از دریچه نگاه خود و با ادبیات خود بتواند مفهوم آن را درک کند و همان طور که این شعر منحصر به طیف خاص یا فرد خاصی نیست، طرح سیاست در فیلم من نیز اینگونه است؛ در واقع سعی کرده‌ام نگاه سیاسی مطلق به مساله انتخابات نداشته باشم و این قصه را بی‌واسطه و بدون طرفداری از جناحی خاص روایت کنم تا هرطیفی از جامعه با هر سواد و دانشی و در هر رتبه و جایگاهی استنباط خود را از آن داشته باشد. چراکه در نگاه سیاسی صرف، جهت کاملاً مشخص است و نمی‌توان بدون توجه به آن جهت‌گیری، مقصود را رساند.

وی که به انتخاب سه کاندیدای شورای شهر که سوژه اصلی فیلم «دموکراسی» هستند، پرداخته است، اضافه کرد: اصرار بر روی فرد خاصی نداشتم؛ این کاندیداها باید جذابیت‌ها و فاکتورهای خاص مد نظر را دارا بودند تا به اهداف اصلی مورد نظر نزدیک می‌شدم.

کلانتری از علت پرداختن به یک موضوع سیاسی چنین گفت: سیاست در کشور ما به گونه‌ای است که هرفردی خواسته یا نا‌خواسته با آن درگیر است، حتی وقتی کسی ادعا می‌کند که من سیاسی نیستم و به سیاست کاری ندارم؛ در واقع همین، بزرگترین کنش سیاسی است. سیاست مثل راننده اتوبوسی است که هر کس با هر شغل و تحصیلات و جایگاهی در راهی که این راننده اتوبوس می برد، قرار گرفته و اگر این راننده از مسیر منحرف شود یا با مانعی برخورد کند، همه مسافران راجع به او و عملکرد او نظر می‌دهند و انتقاد می‌کنند.

کارگردان «دموکراسی» ادامه داد: در نتیجه ما در اتوبوس سیاست جاری هستیم و مادام که این اتوبوس در مسیر به مشکلی برنخورده، ماهم کاری به اتوبوس و راننده‌اش نداریم؛ ولی وقتی اتفاقی رخ می‌دهد و مساله‌ای پیش می‌آید، سیاست‌مدارها ما را درگیر می‌کنند و همه ما چه علمی و چه غیرعلمی در مورد آن اتفاق صحبت می‌کنیم.

او پیرامون لوکیشن و محل فیلمبرداری که در منطقه رباط کریم است، توضیح داد: با توجه به اینکه این منطقه محل زندگی من است و شناخت خوبی داشتم. چالش‌ها را می‌دانستم، با مردم مأنوس‌تر بودم و به راحتی با آن‌ها ارتباط می‌گرفتم؛ تصمیم به انتخاب این فضا به عنوان محل فیلمبرداری گرفتم.

کارگردان «دموکراسی» در پاسخ به این پرسش که در انتخاب و ساخت سوژه با مشکل خاصی مواجه شده و آیا به راحتی مجوز فیلمبرداری گرفته است یا نه، گفت: معمولا در ساخت مستندها مقاومتی حاکم است، به ویژه اینکه این مستند در مورد انتخابات شوراها و سیاسی باشد. در کل مواضع و موانعی بوده است ولی همه را رد کردیم.

کلانتری با بیان این مطلب، یادآور شد: یکی از مواردی که امکان داشت در تصویربرداری ما را دچار اشکال کند، خود مردم حاضر در انتخابات و حتی کاندیداها بودند؛ چراکه کاندیداها گاه خودسانسوری داشتند و نگاه مردم هم کنجکاو به تصویربردار و دوربین بود.

او تشریح کرد: ما برای حل این اشکال تدبیری اتخاذ کرده و به نوعی عادی‌سازی کردیم و آنقدر با دوربین آمد و شد داشتیم که دیگر برای مخاطب شناخته شدیم تا جایی که حضور دوربین برای مردم کاملاً طبیعی شد و تقریبا همه، گروه ما را شناخته بودند البته این عادی‌سازی زمانی بیش از حد معمول از ما وقت گرفت، ولی نتیجه مطلوبی به دست داد. حتی خود کاندیداها که نوعی پرستیژ و حفظ ظاهر داشتند، کم‌کم به حضور ما عادت کردند.

این مستندساز در بحث فنی فیلم، به تصویربرداری با یک دوربین اشاره و اضافه کرد: نماهای تک دوربینه بیشتر با موضوع کار همخوانی داشت و کل فیلم روی دست و با یک دوربین ضبط شده است تا در حرکت بودن سوژه‌ها و راحت بودنشان حفظ شود و شکل روایتگری در مستند بهتر به نمایش درآید.

وی در جواب اینکه فیلم او تا چه میزان شانس موفقیت در جشنواره سینما حقیقت دارد، گفت: خود حضور در جشنواره برای فیلمسازها جذاب است و اینکه فیلمی بتواند موفقیتی کسب کند و جایزه‌ای ببرد، جذاب تر. همه این‌ها بستگی به سطح آثار شرکت‌کننده دیگر و نگاه داوری دارد. «سینماحقیقت» محفل خوبی است که توانسته علاوه بر آثار فیلمسازان ایرانی، آثار فیلم‌های خارجی را نیز پخش کند و در گسترش مخاطبان و ارتقای سلیقه آن‌ها نقش مهمی داشته باشد.