به گزارش آوای ایرانیان، ابتدای برنامه “ساعت ۲۵” همچون روال گذشته با پخش اخبار و اتفاقات یک هفته اخیر دنیای موسیقی همراه بود و همین طور پخش گزارشی از کنسرت علی قمصری و محمد معتمدی که شامل مصاحبه ای از این دو هنرمند نیز بود و پس از آن قرار گرفتن استاد لوریس چکناواریان بر روی صندلی مهمان و آغاز گپ و گفت این هنرمند با امیرحسین مدرس مجری کارشناس برنامه…

۲۵ سال نوشتن اپرای رستم و سهراب طول کشید

کلیپ معرفی مهمان پخش شد و لوریس چناواریان تحت تاثیر تصاویر و موسیقی آن سخنان خود را اینگونه آغاز کرد: قطعه ای که در پایان این کلیپ پخش شد حاصل کارم با استاد کارل اورف بوده که همیشه خود را مدیون ایشان می دانم و محبت هایی که نثارم کرده اند را فراموش نمی کنم. ایشان از من خواستند که اپرا بنویسم و تمام هزینه های زندگی من را برای کل سال تامین کردند تا بدون دغدغه مشغول کارم شوم، من نیز شروع به نوشتن اپرای رستم و سهراب کردم که ۲۵ سال کار بر روی آن طول کشید.

وی افزود: اپرای «رستم و سهراب» داستان خیلی جالبی دارد. من از دوران کودکی موسیقی زورخانه ای را دوست داشتم، وقتی همراه پدرم به زورخانه می رفتم عاشقانه به موسیقی های آن جا گوش می سپردم و همین طور از بچگی عاشق دسته های عزاداری محرم بودم و ریتم سنج و زنجیرها و نوع موسیقی آن ها را دوست داشتم و بسیار تحت تاثیر آن ها قرار می گرفتم. این شد که تمام آن موسیقی ها را در خاطرم جمع کردم و وقتی رستم و سهراب را می نوشتم از آن موسیقی ها و همین طور موسیقی های زورخانه ای استفاده می کردم. مثلا ریتم «حسین من در کربلا کشته شد جای خود را به کنون رزم رستم و سهراب شنو» می داد.

موسیقی محرم، زورخانه ای و کلیسا سه پایه مهم الهام من بودند

این آهنگساز ادامه داد: سه نبرد رستم و سهراب از موسیقی محرم بهره برده بود و موسیقی کلیسایی نیز در ملودی نوشتن به من کمک می کرد. از اینرو موسیقی محرم، زورخانه ای و کلیسا یه پایه های خیلی مهمی برای من بودند که در کارم کمک بزرگی به من می کردند. پس از ۲۵ سال که نوشتن اپرای رستم و سهراب طول کشید و ۱۵ سال هم در کشوی میزم خاک خورد، در دوران آقای خاتمی مرا دعوت کردند و برای اولین بار بعد از ۴۰ سال این کار اجرا شد. در ابتدای اجرا به من گفتند کار شما چقدر زمان آن طول می کشد و چند آنتراکت دارد، گفتم دو ساعت و ۲۰ دقیقه و بدون آنتراکت، آن ها گفتند هیچکس در سان نخواهد نشست و مردم خسته می شوند و من نیز گفتم ایرادی ندارد سالن خالی باشد و شروع به رهبری کردم، مردم تا صبح نشستند و با یک سالن پر اجرا را تا پایان دنبال کردند.

وی تصریح کرد: زمان اجرا هیچ سروصدایی نبود و من فکر می کردم همه رفته اند اما وقتی اجرا تمام شد و برگشتم دیدم هیچکس از جایش تکان نخورده و با اشتیاق تا پایان به کار گوش سپرده اند،  زحمت ۲۵ ساله من به ثمر رسید. این کار تجربه فوق العاده ای برایم بود که باعث شد کارم را با انرژی بیشتری ادامه دهم و سیاوش، ضحاک، خودکشی صادق هدایت، پردیس و پریسا و … را نوشتم که همه حاصل آن تجربه مثبت بود.

موسیقی یک علم است که یک درصد آن استعداد و باقی پشتکار است

لوریس چکناواریان اظهار کرد: ما همه در این دنیا یک با رمصرف هستیم از اینرو نباید خود را جدی بگیریم این کارمان است که باید جدی گرفته شود چراکه همان باقی می ماند. موسیقی کار خیلی سختی است، من خاطرم است ۵ ساله بودم و با پدرم به یک کنسرت رفتیم از آنجا که برگشتیم نوازندگی ویولن به قدری نظرم را جلب کرده بود که با یک چوب سعی می کردم همچون آن نوازنده بنوازم. من علی رغم میل پدر که دوست نداشت موزیسین شوم و می خواست پزشک یا مهندس شوم به این راه قدم گذاشتم. پدرم وقتی دیدند عشق من به موسیقی و رهبر ارکستر شدن چقدر قوی است مرا در این راه کمک کردند و اتفاق عجیبی که رخ داد این بود که من در ۱۴ سالگی ارکستری را تشکیل دادم و با وجود تمام مشکلات سعی کردم آن را رهبری کنم. سرنوشت من این بود که در موسیقی باشم، موسیقی یک علم است که یک درصد آن استعداد و باقی آن علم و پشتکار است.

«سیمرغ» اولین پارتیتوری که برای سازهای ایرانی نوشتم

قطعه ای از «باله سیمرغ» از ساخته های استاد چکناواریان پخش شد و پس از آن این هنرمند در خصوص این قطعه عنوان کرد: این کار اولین پارتیتوری بود که برای سازهای ایرانی نوشته ام. فرامرز پایور شخصیت خیلی فوق العاده ای بود که در این اجرا خیلی کمک کردند. گروه ایشان همه موزیسین های عالی ای بودند که در تلفیق سازها بیشترین کمک را به ما می کردند. سنتور فرامرز پایور فوق العاده بود و این کار یک نمونه ای بود که هارمونی زیبایی را خلق می کرد، پارتیتوری که ۳۵- ۳۶ سال پیش نوشتم. امروز با وجود نوازنده های خوبی که داریم امیدوارم همچون مرحوم پایور بتوانند یک ارکستر خیلی خوب تشکیل دهند تا کارهای خوبی هم با کمک آن ها بسازیم.

این هنرمند یادی از استاد مرحوم روح الله خالقی کرده و گفت: تنها کسی که کمک های خیل یبزرگی به من کرد استاد خالقی بود که حمایت های بسیاری تز من می کردند. تمام موزیسین های آن زمان ضد من بودند و به دلیل سن کم مرا قبول نداشتند ولی من مدیون استاد خالقی هستم که تشویقم می کردند و می گفت حتما برو وین و این کار رستم و سهراب را به ثمر برسان، من نیز شروع به کار کردم و نوشتن اپرا را شروع کردم و بسیار یاد گرفتم.

هنرمند تحت هیچ شرایطی نباید بچگی خود را از دست بدهد

پیش درآمد اپرای «پردیس و پریسا» پخش شد و پس از آن خالق این اثر در ادامه صحبت های خود به ویژگی های هنرمند اشاره کرد و تاکید داشت: تا آهنگساز دیوانه نشود هنرمند نمی شود. هنرمند باید از همه لحاظ بچه باشد و بچگی خود را از دست ندهد، این خیلی مهم است. در این دنیا آئم های نرمال کارها را خراب می کنند و آدم های دیوانه می سازند. من زمانی که سمفونی ۵ چایکوفسکی را رهبری می کردم چند ژنرال شوروی آمدند و خواستند کار را ببینند. من گفتم شما می دانید این ارکستر از ارتش شوروی شما قوی تر است، آن ها به حرف من خندیدند و من گفتم شوخی نکرده ام این صد نفر که نشسته اند اگر من بگویم در یک صدم ثانیه اجرا می کنند و هیچ چیز بالا و پایین نمی شود، حال اگر ارتش شوروی را بیاوریم و بگوییم در یک صدم ثانیه تیر رها کنند می توانند. آنها حرف مرا تایید کردند.

ارکستر منظم ترین و قوی ترین ارتش دنیاست

وی ادامه داد: هیچکس در دنیا نظم ارکستر را ندارد چراکه یک سرباز یک سال یا چند ماه در سربازی آموزش می بیند اما در اینجا نوازندگان ۲۰ یا ۳۰ سال تعلیم می بینند. ارکستر منظم ترین و قوی ترین ارتش دنیاست. موسیقی قدرت بالایی دارد و چون از خدا سرچشمه می گیرد تمام ناشدنی ها را شدنی می کند.

این رهبر ارکستر درخصوص موسیقی ایرانی بیان کرد: موسیقی ایرانی خیلی زیباست و حس بزرگی دارد اما پشت شعر قایم شده است و شعر به آن آسیب می زند. باید شعر را برداشت تا موسیقی ایرانی شنیده شود. آواز خیل یزیباست و مردم آن را دوست دارند و شعر هم همین طور و این باعث می شود که موسیقی و نوای سازی که نواخته می شود به گوش نرسیده و توجه به موسیقی کمتر شود. اگر مردم ساز را تکمیل کنند دیگر احتیاجی نیست که مسائل دیگر اینقدر پررنگ شود.

اپرای عاشورا سال آینده پخش می شود

خالق اپرای «کوروش کبیر» در پایان صحبت های خود از اجرای «اپرای عاشورا» در سال آینده خبر داد و خاطر نشان کرد: من خیلی تحت تاثیر داستان عاشورا بودم از اینرو شروع به نوشتن اپرای عاشورا کردم و بعد از سال ها تجربه این اثر را به پایان رساندم و خوشحالم که این اثر بزرگ که برای ارکستر بزرگی است تمام می شود و سال آینده حتما پخش می شود. اثر بزرگ دیگری به نام زندگی تختی را نیز نوشته ام که منتظر اسپنسر هستم تا آن نیز به روی صحنه برود.

بخش مهمان برنامه به پایان رسید و به دلیل کم بودن زمان باقی مانده از برنامه، تنها بخش موسیقی اصیل ایرانی با صحبت های مقداد شاه حسینی و بخش موسیقی فیلم با صحبت های مانی جعفرزاده پخش شد و بخش موسیقی نواحی در کنداکتور برنامه این هفته «ساعت ۲۵» پخش نشده ماند.

برنامه «ساعت ۲۵» در راستای تخصصی تر شدن هر هفته با دست گذاشتن بر روی یک مبحث موسیقی و بهره گیری از سخنان بزرگان و اهالی این شاخه از هنر و گپ و گفت با هنرمندان این عرصه، دریچه ای جدید از آگاهی و شناخت و تشخیص درست تر موسیقی را بر روی مخاطبان خود می گشاید.

این برنامه هر هفته پنجشنبه شب ها ساعت ۰۰:۳۰ بامداد جمعه بر روی آنتن شبکه ۵ سیما می رود.عوامل و دست اندرکاران این برنامه عبارتند از: تهیه‌کننده؛ محمود محمودی٬ کارگردان؛ احمد اطراقچی٬ سردبیران؛ حمیدرضا ترکاشوند و زهرا صفایی٬ مجری؛ امیرحسین مدرس، مدیر تولید؛ آرش جهانشاه٬ تصویر و نور؛ مهداد هوشیاری٬ تدوین؛ سارا معلم، مسعود صنم و شبنم آدینه، دستیاران؛ عباس هوشیاری، محمد بنایی، روابط عمومی؛ شیوا خورسند.